Dlaczego rodzice nie szczepią dzieci przeciw grypie? Przyczyną strach przed igłami

Wyniki badania przeprowadzonego w Bolonii (Włochy) potwierdziły, że główną przyczyną niechęci rodziców wobec szczepień (ang. vaccine hesitancy) dzieci przeciw grypie, jest strach dzieci przed igłami. Wskazano również, że inny sposób podania szczepionki może zwiększyć liczbę zaszczepionych dzieci.

Głównym celem badania przeprowadzonego przez zespół z Uniwersytetu w Bolonii była ocena możliwości wzrostu odsetka rodziców gotowych do zaszczepienia dziec

i przeciw grypie, dzięki zastosowaniu szczepionki podawanej donosowo, zamiast szczepionki podawanej we wstrzyknięciu.

W badaniu wzięło udział 169 rodziców i opiekunów dzieci w wieku od 2 do 14 lat, mieszkających w obszarze metropolitalnym Bolonii, którzy w kwietniu 2022 roku towarzyszyli swym dzieciom w szczepieniu przeciw COVID-19. Uczestnicy wypełniali anonimowy kwestionariusz dostępny on-line, obejmujący informacje socjodemograficzne (np. wiek, płeć, poziom wykształcenia etc.), historię szczepień dzieci, sposób postrzegania przez rodziców iniekcji, świadomość rodziców na temat szczepionek przeciw grypie oraz postrzeganie przez rodziców szczepionek przeciw grypie w postaci innej niż iniekcja (np. donosowej). 

Spośród rodziców biorących udział w badaniu, 165 zadeklarowało, że ich dzieci zostały poddane wszystkim obowiązkowym szczepieniom, a tylko 9 wskazało poddanie dziecka szczepieniu przeciw grypie w sezonie 2021/2022. Wyniki badania wskazują również, że 55 rodziców (tj. niemal 1/3) nie słyszała wcześniej o szczepionce przeciw grypie, którą można stosować u dzieci, a pediatra dziecka rekomendował szczepienie przeciw grypie w 49 przypadkach. Ponadto dzieci 102 uczestników badania w przeszłości bało się iniekcji. 

Z grupy 122 rodziców niewyrażających zamiaru poddania dziecka szczepieniu przeciw grypie, 49 zadeklarowało, że rozważy taką możliwość, jeśli szczepionka nie będzie podawana dziecku w postaci wstrzyknięcia. Natomiast z grupy 47 rodziców deklarujących zaszczepienie dziecka aż 39 wskazało, że preferuje szczepionki w postaci innej niż iniekcje.

Autorzy badania konkludują, że czynnikiem wpływającym na niechęć rodziców wobec szczepień przeciw grypie jest lęk dzieci przed igłami (iniekcjami). W związku z tym akcje promujące szczepienia powinny podkreślać możliwość zastosowania szczepionek w innej postaci, np. szczepionek donosowych. Wskazują również na konieczność większego zaangażowania pediatrów w propagowanie wiedzy o szczepieniach, w tym o dostępności szczepionek w postaci aerozoli do nosa.

Obecnie w Polsce refundowana jest przez Narodowy Fundusz Zdrowia szczepionka przeciw grypie w postaci aerozolu do nosa. Jest dostępna dla dzieci i młodzieży od ukończonego 2 roku życia do ukończonych 18 lat, a koszt jej zakupu dla pacjenta wynosi 47,12 zł. Możliwość zaszczepienia dziecka przeciw grypie należy skonsultować z pediatrą.


Źródła: 

  1. De Gioia ER, Porqueddu A, Nebiaj O, Bianconi A, Conni A, Montalti M, Pandolfi P, Todeschini R, Fantini MP, Gori D. The Role of Needle Fear in Pediatric Flu Vaccine Hesitancy: A Cross-Sectional Study in Bologna Metropolitan Area. Vaccines (Basel). 2022 Aug 25;10(9):1388.
  2. Obwieszczenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2023 r. w sprawie wykazu refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych na 1 maja 2023 r. (https://www.gov.pl/web/zdrowie/obwieszczenie-ministra-zdrowia-z-dnia-20-kwietnia-2023-r-w-sprawie-wykazu-lekow-srodkow-spozywczych-specjalnego-przeznaczenia-zywieniowego-oraz-wyrobow-medycznych-na-1-maja-2023-r)