Podstawa prawna:
- art. 21 ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 2069 ze zm.)
- rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie niepożądanych odczynów poszczepiennych oraz kryteriów ich rozpoznawania (Dz. U. 2010 r., Nr 254, poz. 1711)
Ważne! Niepożądane odczyny poszczepienne występują bardzo rzadko. Najczęściej przybierają postać łagodnych. W razie podejrzenia wystąpienia NOP należy zgłosić się do lekarza. Lekarz, który podejrzewa lub rozpoznaje NOP ma obowiązek zgłosić ten fakt do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego w ciągu 24 godzin.
Wyjaśnienia
Niepożądany odczyn poszczepienny (NOP) to objaw chorobowy pozostający w związku czasowym z wykonanym szczepieniem ochronnym.
Wyróżnia się trzy rodzaje niepożądanych odczynów poszczepiennych: ciężki, poważny i łagodny. Jako ciężki kwalifikuje się niepożądany odczyn poszczepienny, który zagraża życiu i może wymagać hospitalizacji w celu ratowania zdrowia; prowadzić do trwałego ubytku sprawności fizycznej lub umysłowej lub też kończyć się śmiercią. Jako poważny kwalifikuje się niepożądany odczyn poszczepienny, który charakteryzuje się dużym nasileniem objawów w postaci znacznego obrzęku kończyny, silnego jej zaczerwienienia, wysokiej gorączki, ale nie wymaga zwykle hospitalizacji w celu ratowania zdrowia; nie prowadzi do trwałego uszczerbku dla zdrowia; nie stanowi zagrożenia dla życia. Natomiast jako łagodny kwalifikuje się niepożądany odczyn poszczepienny, który nie ma szczególnie dużego nasilenia, a charakteryzuje się występowaniem: miejscowego obrzęku kończyny; silnego miejscowego zaczerwienienia; gorączki.
Obowiązkiem lekarza lub felczera, którzy podejrzewają lub rozpoznają wystąpienie niepożądanego odczynu poszczepiennego jest zgłoszenie takiego przypadku do państwowego powiatowego inspektora sanitarnego właściwego dla miejsca powzięcia podejrzanego wystąpienia w ciągu 24 godzin. Po uzyskaniu zgłoszenia właściwy inspektor sanitarny uzupełnia zgłoszenie o informacje zebrane w miejscu wykonania szczepienia lub niezwłocznie przekazuje zgłoszenie państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu właściwemu ze względu na miejsce wykonania szczepienia oraz prowadzi (w formie papierowej lub elektronicznej) rejestr zgłoszeń niepożądanych odczynów poszczepiennych.
Koszty świadczeń zdrowotnych udzielanych w związku leczeniem niepożądanego odczynu szczepiennego są refundowane, w przypadku osób ubezpieczonych – z Narodowego Funduszu Zdrowia, w przypadku osób nieubezpieczonych – z budżetu państwa, z części, której dysponentem jest Minister Zdrowia.
Bibliografia1. E. Bernatowska, P. Grzesiowski (red. naukowa), Szczepienia ochronne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2021.2. A. Bednarek, M. Bartkowiak-Emeryk, J. Wysocki, Szczepienia ochronne w profilaktyce chorób zakaźnych u dzieci, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2018.3. W. Borysiak, U. Drozdowska, J. Haberko, B. Janiszewska, M. Królikowski, J. Piecha, J. Roszkiewicz, K. Sałbut, Ustawa o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Komentarz, C.H.Beck, 2020.