Lekarze stanowią zaufane źródło informacji dotyczących szczepień, jednak przekaz medialny kreuje nieprawdziwy obraz związanych z nimi kontrowersji rzekomo istniejących w środowisku lekarskim. Niekiedy media, próbując zachować neutralność często przedstawiają przeciwstawne opinie ekspertów, dając obu stronom podobny czas antenowy, co może sprawiać wrażenie polaryzacji i sporu w środowisku ekspertów, mimo rzeczywistej dużej zgodności między nimi w danym temacie (dotyczącym np. zmian klimatycznych czy związku między paleniem tytoniu a zachorowaniem na raka). Opinia publiczna odnosi przez to wrażenie, że eksperci nie są zgodni i wzajemnie zaprzeczają swoim argumentom.
W związku z tym, czescy badacze postanowili porównać rzeczywisty stosunek lekarzy do szczepień przeciw COVID-19 ze sposobem, w jaki jest on postrzegany przez społeczeństwo. W tym celu przeprowadzono ankietę wśród 9 650 czeskich lekarzy oraz w reprezentatywnej grupie 2 101 osób. Otrzymane wyniki wskazują, że 89% lekarzy ufa szczepieniom przeciw COVID-19 dopuszczonym przez Europejską Agencje Leków, a 90% ma zamiar się zaszczepić lub już przyjęło szczepionkę. Z drugiej strony, Czesi najczęściej wskazywali, że tylko połowa lekarzy ufa szczepieniom i ma zamiar zaszczepić się przeciw COVID-19, a 90% ankietowanych wskazało niższe niż w rzeczywistości odsetki lekarzy mających zaufanie do szczepień i zamiar zaszczepienia się.
Następnie respondenci podzieleni zostali na dwie grupy – jedna z grup otrzymała wyniki ankiety przeprowadzonej wśród lekarzy. Obie grupy brały udział w badaniu od marca do listopada 2021, wypełniając w tym czasie ankiety dotyczące różnych aspektów życia w okresie pandemii. Po 4 miesiącach od przekazania jednej z grup informacji o zaufaniu lekarzy do szczepień zaobserwowano wyższy odsetek (o 4 punkty procentowe) respondentów deklarujących przyjęcie szczepionki w porównaniu z grupą, której nie przedstawiono tych informacji.
Autorzy badania wskazują, że sprostowanie błędnych wyobrażeń społeczeństwa na temat postaw lekarzy względem szczepień, a także zaangażowanie towarzystw naukowych w gromadzenie i przedstawianie zgodnych opinii i poglądów środowiska lekarskiego opinii publicznej, może pozytywnie wpływać na zaufanie do szczepień i przekładać się na wyższe odsetki osób zaszczepionych.
Źródło: Bartoš V, Bauer M, Cahlíková J, Chytilová J. Communicating doctors' consensus persistently increases COVID-19 vaccinations. Nature. 2022 Jun;606(7914):542-549.