Mit 1: Szczepionki powodują autyzm
Powszechne przekonanie o tym, że szczepionki są przyczyną autyzmu wśród dzieci ma swoje początki w 1997 roku, kiedy to w prestiżowym czasopiśmie medycznym The Lancet opublikowano artykuł brytyjskiego chirurga Andrew Wakefielda. Sugerował on, że skojarzona szczepionka przeciwko odrze, śwince i różyczce wpływa na wzrost prawdopodobieństwa rozwoju autyzmu u dzieci w Wielkiej Brytanii. Ostatecznie artykuł poddano ponownej ocenie i w efekcie zdyskredytowano, ze względu na poważne błędy metodologiczne, nieujawnione przez autora konflikty interesów oraz naruszenie etyki. Andrew Wakefield stracił prawo wykonywania zawodu lekarza, a jego artykuł został
wycofany z The Lancet. Niemniej, postawioną przez niego hipotezę w kolejnych latach weryfikowano wielokrotnie,
jednak żadne z przeprowadzonych badań nie potwierdziło związku między szczepionkami a autyzmem. Obecnie prawdziwe przyczyny rozwoju autyzmu pozostają tajemnicą, jednak w przeprowadzonych badaniach zaobserwowano rozwój autyzmu jeszcze przed otrzymaniem przez dzieci jakiejkolwiek szczepionki.
Mit 2: układ odpornościowy nie jest w stanie poradzić sobie z tak dużą liczbą szczepień
Wbrew panującemu przekonaniu układ odpornościowy dziecka jest silniejszy, niż powszechnie się sądzi. Biorąc pod uwagę liczbę przeciwciał obecnych we krwi dziecka, teoretycznie możliwe byłoby przyjęcie aż 10 000 szczepionek jednocześnie. Zatem hipotetyczne zaczepienie dziecka wszystkimi obowiązkowymi i zalecanymi szczepionkami na
raz, nie wpłynęłoby negatywnie na zdolności układu odpornościowego. Należy również pamiętać, że dzieci stale narażone są na kontakt z różnymi wirusami i bakteriami, co powoduje reakcję układu odpornościowego.
Mit 3: naturalna odporność jest lepsza niż ta indukowana szczepionkami
W niektórych przypadkach naturalna odporność (czyli zakażenie i w następstwie zachorowanie) może skutkować silniejszą odpowiedzią układu odpornościowego niż szczepienie – z tego względu niektóre szczepienia podawane są w kilku dawkach. Należy jednak pamiętać, że zagrożenie związane z wykształcaniem naturalnej odporności jest
zdecydowanie większe niż względne korzyści, które możemy osiągnąć. Niektóre choroby mogą bowiem powodować poważne problemy zdrowotne, a nawet zagrażać życiu. Na przykład zakażenie bakterią Haemophilus influenzae typu B może prowadzić do upośledzenia intelektualnego, a odra może prowadzić do śmierci. W przypadku odry ryzyko zgonu w wyniku zakażenia wynosi 1 na 500 przypadków, natomiast ryzyko wystąpienia poważnych
niepożądanych odczynów poszczepiennych po zastosowaniu szczepionki skojarzonej przeciwko odrze, śwince i różyczce wynosi mniej niż 1 na 1 000 000.
Mit 4: szczepionki zawierają składniki toksyczne
Często obawy budzi skład szczepionek, które rzekomo zawierają substancje toksyczne. Należy jednak pamiętać, że toksyczność każdej substancji zależy od jej dawki. Niektóre szczepionki mogą zawierać formaldehyd czy aluminium (glin), jednak w ilościach śladowych, które nie są toksyczne dla ludzkiego organizmu.
Mit 5: stosowanie szczepionek nie jest warte ryzyka
Pomimo obaw rodziców o bezpieczeństwo szczepionek, dzieci z powodzeniem szczepione są od dziesięcioleci. Do tej pory nie przeprowadzono ani jednego wiarygodnego badania, które potwierdzałoby związek między szczepieniami, a występowaniem długotrwałych schorzeń. Bezpośrednie zagrożenia, jakie niosą ze sobą szczepionki to przede wszystkim reakcje alergiczne, a także poważne niepożądane odczyny poszczepienne. Jednak częstość zgonów na skutek szczepień jest bardzo rzadka, a częstość występowania ciężkich niepożądanych
odczynów poszczepiennych szacowana jest na 1 do 1 000 000 / 2 000 000 podanych dawek.
Źródła:
Światowa Organizacja Zdrowia „Myths and facts about immunization”
https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0005/339620/Myths-and-facts.pdf Public Health „Vaccine myths debunked”
https://www.publichealth.org/public-awareness/understanding-vaccines/vaccine-myths- debunked/
University of Maryland Medical System „10 Common Vaccine Myths Busted”
https://www.umms.org/coronavirus/covid-vaccine/facts/myths-busted